Статьи | HekimTap

Piqmentasiya

Автор: Dr. Dermatoloq - Kosmetoloq (Dr. OFF Tibb Mərkəzi)

Piqmentasiya - dəridə melanin piqmentinin düzgün istehsalı və paylanması nəticəsində əmələ gələn dəri tonunun tündləşməsidir. Pqment ləkələrin dəridə əmələ gəlməsinin əsas səbəbı dəri hüceyrələrinin melanin pigmentinin geyri düzgün və əvvəlkindən daha çox istehsalı nəticəsidir. Piqmentasiyanın özü zərərli deyil, lakin bir çox kompleks yaradır. Əsas səbəblər: - Genetik meyillik. - Həddindən artıq UB - şualları dəri hüceyrələrini qıcıqlandırılması və nəticəsində melanin daha çox istehsalı. ⠀ - Dəri zədələri ( yanıqlar, sızanaqlar və s.) ⠀⠀ - Hormonal dəyişikliklər. ⠀⠀ - Dəri yaşlandıqca dəri daha incə olur və bəzi hissələrində melanosit hüceyrələri yaranır - Bəzi dərmanların qəbulu - Daxili orqanların xəstəlikləri (qaraciyər, öd kisəsi, böyrəklər və mədə-bağırsaq traktınında olan xəstəliklər və s.) - Stress - Bəzi vitaminlərin defisiti Hiperpiqmentasiya ilə mübarizə: 1. Pilinqlər Fərqli ləkələri aradan qaldırmaq üçün səthi və orta pilinqlərdən istifadə etmək olur və nəticədə "köhnə" piqmentli hüceyrələr dəri üzərindən təmizlənir. 2. Mezoterapiya . Bu üsul, dərinin daha dərin qatlarına dərman vurmağa imkan verir, tərkibində tirozinaza fermentinin inhibitorları olan koktellər vurulur ( vitamin C, multivitamin kompleksləri, plasenta ekstraktı, emoksipin və s. dərmanlar) . 3. Biorevitalizasiya Birlikdə dəriyə hialuron turşusu və ağardıcı komponentləri vurmağa imkan verir. 4.Lazerlə müalicə 5. Ağardıcı kremlər və maskalar. Sadəcə baxım məhsullarının ancaq yüngül piqment üçün müalicə olaraq istifadə etmək olar və ya kompleks müalicədə. Unutmayın, problem içəridən gəlirsə, yalnız xarici prosedurlar kifayət deyil.

Опубликовано: 16.10.2019

Медицинский центр Dr.OFF

Xora xəstəliyi

Автор: Terapevt Elçin Abbasov

Xora xəstəliyi nədir? Mədənin və onikibarmaq bağırsağın xora xəstəliyi — bütün orqanizmin xronik xəstəliyi olub, mədənin və ya onikibarmaq bağırsağın selikli qişasında yara deffektinin əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olunur. Xəstəlik dövri gedişli olub, müxtəlif müddətli kəskinləşmə (residiv) və remissiyalarla keçir. Xora xəstəliyi geniş yayılmış xəstəliklərdəndir. Bu xəstəliyə kişilər qadınlara nisbətən 3—10 dəfə çox tutulur. Xora xəstəliyinin səbəbləri: Xora xəstəliyinin yaranmasında ümumi sinir və hormonal tənzimləyici mexanizmlərdəki pozğunluqlara, həmçinin mədənin özündə baş verən dəyişikliklərə (turşuluğun artması, selik ifrazının azalması) böyük əhəmiyyət verilir. Xora xəstəliyinə tutulanlarda mədə şirəsinin miqdarı və turşuluğu çoxalır, mədə şirəsini tənzimləyən azan sinirin tonusu artır. Xora xəstəliyi irsi xüsusiyyətlərdən, qidalanma rejiminin pozulmasından, kəskin qidaların, spirtli içkilərin, tütün məmulatlarının mütəmadi qəbulundan və sinir-psixi gərginlikdən də baş verə bilər. Etioloji amillərin sırasına təkrar olunan və davamlı mənfi emossiyalar, sinir-hormonal nizamlanma və qidalanma rejıminin pozulması, kobud və keyfiyyətsiz qidaların qəbulu, yerli müqavimət vasitələrinin zəifləməsi, selikli qişanın infeksion mənşəli xronik iltihabı da daxildir. Xora xəstəliyinin simptomları: xora qüsuru mədədə və ya onikibarmaq bağırsaqda yerləşməsindən asılı olaraq mədənin və onikibarmaq bağırsağın xora xəstəliyi ayırd edilir. Xora deffekti bir neçə mm-dən 10-12 mm-ə qədər böyüklükdə dairəvi formada olur. Mədənin xora xəstəliyində qabırğaaltı nahiyədə ağrılar (ağrı, adətən yemək yeyəndə və ya yeməkdən 10—15 dəq sonra) başlayır. Çox yedikdə, habelə qıcıqlandırıçı yeməklər ağrının kəskinləşməsinə səbəb olur. Onikibarmaq bağırsağın xora xəstəliyində isə ağrı yemək yedikdən 1—2 saat sonra başlayır, yemək qəbulu ağrını azaldır. Çox vaxt ağrılar gecə başlayır. Xəstəliyin əsas əlamətlərindən biri mədə qıcqırmasıdır. Xəstəliyin kəskinləşməsi zamanı gəyirmə, ürəkbulanma, qusma halları da olur. Xəstələr bəzən ağız suyunun artmasından, qəbizlikdən də şikayətlənirlər. Xəstəlik çox vaxt yaz və payız fəsillərində kəskinləşir.Xəstəliyin gedişində bəzi ağırlaşmalara təsadüf edilə bilər: qanaxma, xoranın qonşu orqanlara penetrasiyası (keçməsi), xoranın sərbəst qarın boşluğuna perforasiyası (deşilməsi), mədə çıxacının daralması (stenoz), xoranın xərçəngə çevrilməsi (təsadüflərin 7%-də) və s. Mədə və ya onikibarmağ bağırsağın xorasının deşilməsində qarında şiddətli ağrı olur, xəstəni soyuq tər basır, rəngi avazıyır, qan təzyiqi aşağı düşür. Xora xəstəliyi, zamanı qanaxma olduqda nəcisin rəngi qaralır, qanqusma halları baş verə bilər. Bu zaman xəstə ümumi zəiflikdən, ətraflarının soyumasından şikayətlənir, nəbzi sürətlənir, qan təzyiqi aşağı düşür. Xora xəstəliyinin diaqnostikası: Düzgün diaqnoz qoymaq üçün qastroskopiyadan və rentgen müayinəsindən istifadə edilir. Mədə və 12 barmaq bağırsaq xorasının müalicəsi: Xoranın yerləşmə yerindən, ölçüsündən, mərhələsindən və fəsadlarının olub-olmamasından asılıdır. Ağırlaşmaları və fəsadları olmayan xora zamanı pəhriz saxlamaq, mədə turşuluğunu artıran qidaları (ədviyyatlı və qıcıqlandırıcı qidalar, konservlər, tomat, spirtli içkilər və s.) qida rasionundan çıxarmaq lazımdır. Mədə turşuluğunu neytrallaşdıran, mədə sekresiyasını azaldan, spazmı aradan qaldıran, sinir sistemini sakitləşdirən, xoranın sağalmasını sürətləndirən, xoranın üzərində qoruyucu təbəqə əmələ gətirən preparatlardan istifadə olunur. Həmçinin müasir yanaşmada xora xəstəliyi zamanı yoluxması təqsiqləndiyi hallarda Helikobakter Piloriyə qarşı antibiotiklərlə müalicə (eradikasiya) mütləq sayılır. Xəstəliyin kəskin dövrü keçəndən sonra da müəyyən müddət pəhriz saxlamaq tələb olunur və xəstəyə sanatoriya-kurort müalicəsi tövsiyə oluna bilər. Xora xəstəliyinin qanaxma (qankəsici preparatlarla müalicəsi effektiv olmadığı hallarda) və deşilmə fəsadları zamanı təcili cərrahi müdaxilə tələb olunur. Xora xəstəliyinin çapıq deformasiyası nəticəsində stenoz (daralma) yaratdığı hallarda isə xəstə planlı şəkildə əməliyyat oluna bilər. Xəstəliyin proqnozu: Erkən, rasional və sistematik müalicə aparıldıqda, qida, iş və istirahət rejimi gözlənildikdə sanatoriya-kurort müalicəsindən istifadə edildikdə qənaətbəxş olur. Xəstəlik yaşlı və ahıl adamlarda tez-tez residivləşdikdə, fəsadlaşmış olduqda və maliqnizasiya baş verdikdə proqnoz ağırlaşır. Qıcqırma, ürəkbulanma, qusma, mədə nahiyəsində olan və kürəyə vuran ağrılar, iştahanın artması, gecə yemək ehtiyacının yaranması, əsəbi hallar, həyəcan və gərginlik zamanı mədə ağrılarının artması, zərərli vərdişlərin olması kimi əlamətləri olan insanların qastroenteroloq konsultasiyasından keçməsi tövsiyyə olunur.

Опубликовано: 13.10.2019

Elçin Abbasov

117

Hansı diş fırçasına ehtiyacınız olduğunu necə...

Автор: Ortodont Nəzrin Sadıxova

Diş fırçasının 20-ci əsrin əsas ixtiralarından biri adlandırıldığını bilirsinizmi? Reytinqdə o kompüter, cib telefonu və hətta avtomobili də qabaqlayır.Bu gün bazar müxtəlif formada, ölçüdə və xüsusiyyətlərdə olan diş fırçaları ilə zəngindir : rezin əlavələri, üzən və ultrasəs başlıqları, elektrik və mexaniki, sərt və super yumşaq fırçalar. Amma bu müxtəlif fırçalar arasında necə seçim etmək olar? Niyə süni tüklərdən hazırlanmış təbiidən daha yaxşıdır? Diş fırçaları üçün neylon tüklər 1938-ci ildə icad edilmiş və süni tüklərdən hazırlanmış ilk diş fırçası ortaya çıxmışdır. Bundan əvvəl isə çubuqlar , üzərində donuz tükü olan tacta sapı və təbaşirə batırılmış adi parça fırçalar kimi istifadə olunurdu. Lakin , bunların hamısı son dərəcə sərt olmaqla emalı və diş ətlərini zədəliyirdi. Yalnız neylon tüklər təmizlənmə prosesini yeni səviyyəyə qaldıraraq vəziyyəti düzəldə bildi. Mikroskop altında baxıldıqda təbii tük nədir? Bu oçərisində boşluq olan kifayət qədər qalın bir çubuqdur. Bakteriyalar həmin bu boşluğa yığılır . Beləliklə, bir neçə təmizlənmədən sonra təbii tüklərdən ibarət diş fırçası mikrob və bakteriyaların mənbəyinə çevrilir. Süni tüklərdə isə boşluqlar yoxdur, iki-üç qat nazikdir və istehsal texnologiyası sərtlik dərəcəsini dəqiq idarə etməyə imkan verir. Beləliklə , birinci və əsas qayda meydana çıxır: yalnız süni tüklərdən ibarət olan bir fırça seçin.Fırçanın tükləri çox sayda və incə olmalıdır. Prinsipcə, bütün süni tükdən hazırlanmış fırçalar təbii tükdən olanlardan daha incədir, lakin burada bəzi nüanslar vardır. Bir qayda olaraq, daha “yumşaq" və “ultra yumşaq" fırçanın tükləri daha nazikdir. Əsilində, sərt tüklü fırçaya ehtiyacı olan insanlar çox azdır. Tüklər nazikdirsə, fırça yumşaqdır və eyni zamanda sıx şəkildə yığılırsa, o zaman çöküntü orta və ya sərt tüklü fırçadan daha təsirli bir şəkildə təmizlənir. Diş fırçası seçərkən fırçanın başlığının ölçüsü, yəni işçi səthi də vacibdir. Bir çox insan “başlığın ölçüsü nə qədər böyükdürsə, dişləri bir o qədər "əhatə edir" və təmizlənməni daha effektiv edir” fikrinə inanır. Əslində isə hər şey tam əksinədir. Kiçik bir başlıq daha böyük hərəkətliliyə malikdir və problemli məkanları kifayət qədər yaxşı təmizləyir. Keyfiyətli bir diş fırçasının əlamətləri: süni tükləri var; sıx şəkildə yığılır; çox nazik tükləri var; kiçik bir başlığı var; içərisində əlavə materiallardan minimum istifadə olunur; əl tutacaq saplağı rahatdır; fırçaladıqdan sonra diş ətlərinin və emalın həssaslığı kimi xoşagəlməz simptomlar yoxdur. Müasir fırçaların başqa bir sinfi də var - elektrik və ultrasəs, lakin onların istifadəsi üçün göstərişlər və əks göstərişlər var. Unutmayın ki, hansı diş fırçasını istifadə etməyinizfən asılı olmayaraq, həlledici amil təmizləmənin texnikası və müddəti, habelə gündə iki dəfə fırçalama qaydasına ciddi riayət etməkdir.

Опубликовано: 11.10.2019

OrthoDent Dental Clinic

Bel ağrıların səbəbləri

Автор: Dr.Bəhruz Eyvazov

Beliniz ağrıyırsa “mənə diqqət et, problemim var!” demək istəyir. Ancaq hər bel ağrısı bel yırtığı deyil. Cəmiyyətdə ən çox stress tipli bel ağrısı ilə qarşılaşırıq. Beyin stress zamanı bel və ya boyun əzələlərinə çoxlu siqnallar göndərir. Bu zaman əzələlər gərilir. Bu bölgələrdə sərtlik və ələ gələn yumrular meydana gəlir. Xəstə nevroloji olaraq rahat deyilsə, fiziki müalicə və ya əzələ yumşadıcı və ya isti müalicələr, məlhəmlərin istifadəsi effekt vermir. Yüngül antidepresant çox faydalıdır. Bundan əlavə əzələ yumşadıcılar və analgetik-antiinflamatuar preparatlar verilir. İkinci səbəb isə onurğaya düşən mexaniki yükün artmasıdır. Oturuş pozğunluğu, ağır qaldırma, gücə salmalar, kilo almalar, uzun müddət ayaqda qalma, uzun müddət ərzində oturmada bel ağrısı uzun müddətlidir. Soyuqdəymə, tənəffüs yolu infeksiyaları qısamüddətli ağrıya səbəb ola bilər. Çox az nisbətdə onurğa və ya onurğa beynində şiş, infeksiya (Brucella kimi onurğa infeksiyası və ya bədəndəki başqa bir orqan infeksiyası), skolioz (onurğa əyriliyi), onurğa oynaq xəstəliyi (sakroiletis və s), revmatizm və nadir hallarda onurğa beyini pərdəsinin içinə olan qanama (subaraxnoidal qanama) da ağrı yaradır və diaqnoz qoymaq çətinləşir. Qalan səbəblər isə onurğa dinamikasını pozan səbəblərdir. Yəni bel yırtığının başlanğıc mərhələdə bel ağrısı görülür və çox şiddətli olduğundan xəstə lazım olmadığı halda əməliyyatla ağrıdan xilas olmaq istəyir. Vaxt keçdikcə bel ağrısı azalır, amma bu dəfə ağrı qalça və ayaqlara enir. Bu qrupda ayağında qismən iflic olanlara əməliyyat məsləhətdir. Ancaq ayaq ağrısı bel ağrısından yüngül olduğundan xəstələr təəssüf ki, əməliyyata bu dövrdə laqeydlik edərlər. Bel ağrısı dar kanal, bel kirəcləşməsi, bel sürüşməsi zamanı müşahidə olunur. Ancaq bel ağrısı zamanı ayaq ağrısı və ya uyuşma, yerimə çətinliyi, ayaqlarda qüvvətsizlik əlamətləri müşahidə olunmursa əməliyyat ilk etapda düşünülməməlidir. Çünki tək başına əməliyyat bel ağrısını aradan qaldırmaz. Yaxşı bir əməliyyat olsa belə, xəstənin bel ağrısı tamamilə keçməsə, xəstə üçün əməliyyatın qiyməti qalmayacaqdır. Bel ağrısı üçün xəstə əməliyyat edilməsini istəsə belə həkim qəbul etməməlidir. Ya da beldə implant əməliyyatlarında (bel sürüşməsi və dar kanalda) bel ağrısının tamamilə keçəcəyi sözü xəstəyə verilməməli, əməliyyatı etmək istəməkdə əsl səbəbin “olanı” qorumaq, irəli ifliclərin qarşısını almaq və yeriyişi yaxşılaşdırmaq olduğu izah edilməlidir. Bəzi xəstələrdə nə qədər araşdırılsa da, bel ağrısının səbəbi tapılmır. Belə hallarda daban düşməsini araşdırmaq lazımdır. Beldə ağrı yaradan dabandakı ortopedik pozğunluqdur. Onurğadan əməliyyatından sonra ilk aylarda rahat olmuş, sonra isə beli ağrıyan xəstələr kilosuna diqqət etməlidirlər. Əməliyyat keçirmiş və yaxşılaşmaya çalışan bel bir kilo belə əlavə çəki qəbul etmir. Ağrı daha şiddətli şəkildə qayıdar. Buna görə də kilolu xəstələri əməliyyata sevinərək almırıq. Çünki əməliyyat əsnasında cərraha çətinlik yaratmalarından çox, əməliyyat sonrası onurğanın kiloya üsyan etməsi iki tərəfə də çətinlik yaradır. Dr.Behruz Eyvazov Neyrocərrah www.behruzeyvazov.com Tel: +994 50 466 36 46

Опубликовано: 25.09.2019

Бахруз Эйвазов

146

Beyin qan dövranını yaxşılaşdırmağın 5 yolu

Автор: Dr.Bəhruz Eyvazov

Əgər bir gün bir anda beyinə kifayət qədər qan getməzsə nə olacağını bilirsinizmi? Belə ola bilər: beyin toxumasının kiçik bir hissəsi ölməyə başlayar, daha az əlaqələr yaranar, yaddaşımız pozular, beyin iflicinin riski artar... Bunu bilmək çox vacibdir - beyinə gedən qan miqdarında kiçik bir artımın olması orqanizmin ciddi xəstəlikdən qorunmasına kömək edir. Bunu necə etmək istərdiniz? Bugünkü yazıda beyinə daha çox qan getməsinə kömək etmək üçün 5 yol tapacağıq. 1. Beyin qan dövranını yaxşılaşdırmaq üçün aerobik məşqlər. Aerobik məşq ürək-damar funksiyasını artırır və beləcə beynə qan axınını artırır. Beyninizə qan axınını artırmaq üçün edə biləcəyiniz ən yaxşı aerobik məşqləri tapmaq istəyirsiniz? Aşağıdakı sadə fəaliyyətlərdən birini seçə bilərsiniz: - Hər gün yarım saat yeriyin. - Hər gün 15 dəqiqə qaçın. - Rəqs dərsləri alın. - Hər gün 15 dəqiqə velosiped sürün. - Evdə aerobik məşqlər edir. 2. Beynə qan axınını artırmaq üçün ən yaxşı qidalar Beyninizin sağlamlığına kömək edəcək bir çox yemək var. Daha əvvəl qeyd etdiyimiz kimi, bu orqan hər bir ürək vurğusunda yaranan qanın 20%-ni istifadə edir, yəni bu o deməkdir ki, yüksək miqdarda enerji istehlak edir. Bu ehtiyacını qlükozadan, karbohidratlardan və bəzi uyğun proteinlərdən alır. Daim yemək vərdişinizdə olması lazım olan ən yaxşı qidaları qeyd edək: Bütün taxıllar: qəhvəyi düyü, yulaf, arpa, çovdar. Vital yağ turşuları: somon, sardina, avokado, zeytun yağı, qoz, balqabaq toxumu. Çiyələk və sitrus meyvələri. Pomidor, qara kələm, brokoli, ispanaq, quşqonmaz. Yumurta Adaçayı 3. Tütünə, artıq çəkiyə və stresə yox deyin Bunun nəzərə alınması həyati vacibdir: tütün, artıq çəki və stress beyin sağlamlığınızın ən təhlükəli üç düşmənidir. Məsələn, tütün nikotin formasında daxil olaraq böyrəküstü vəzləridə qıcıqlandıraraq adrenal hormonunun ifraz olunmasına səbəb olur. Adrenalin eyni zamanda bədən stress altında olduqda da ortaya çıxır. Bu da mərkəzi sinir sistemini stimullaşdırır, ürək döyüntüyə və hipertenziyaya səbəb olur. Bütün bunlar pankreasın daha az insulin istehsalına səbəb olur, qan şəkərinin səviyyəsi yüksəlir və bu, beyni həddindən artıq qıcıqlandırır Obezitə nədir? Bu xəstəlik beynə qan axını necə təsir edir? Kilolu olmaq beyin iflicinin riskini artırır. Yağ yığılması ilə damarlar və arteriyalar sərtləşir və buna görə də qan axını azalır. Bunlar hamısı ciddi sağlamlıq problemləri gətirir, amma əgər biz dietamizə diqqət yetirib və daha yaxşı vərdişlər əldə etsək, bu problemlərdən qaça bilərik. Bir cəhd etməyə dəyər! 4. Hər gün beyin məşqləri edir. Beynə daha çox qan getməsi üçün beyin məşqlərinin rolu çox vacibdir. Yaddaş, maraq, gündəlik fəaliyyət, motivasiya.. Bütün bunlar neyronlar arasında yeni əlaqələr yaradır. Zamanla, daha çox toxuma, yeni strukturlar meydana gəlir və beyniniz mümkün xəstəliklərə daha çox davamlı olur. . Dr.Behruz Eyvazov Neyrocərrah www.behruzeyvazov.com Tel: +994 50 466 36 46

Опубликовано: 25.09.2019

Бахруз Эйвазов

Bel yırtığı ilə bağlı doğrü bilinən yanlışlar

Автор: Dr.Bəhruz Eyvazov

Yetişkin insanların 80%-i həyatlarında ən az bir dəfə bel ağrısından şikayətlənmişdir. Bel yırtığı adətən 30-60 yaş arası insanlarda sıx görülməsinə baxmayaraq hər yaşda da ortaya çıxa bilər. Bel yırtığı zamanı müşahidə olunan şikayətlər: - tək və ya hər iki ayağa vuran ağrılar - ayaqlarda keylik - hərəkət məhdudiyyəti - yerimə və oturmada çətinlik bel yırtığının əlamətləridir. Bel yırtığı irəliləyərsə iqtidarsızlıq, tez yorulma, sidik saxlaya bilməmək, yeriyə bilməmək kimi şikayətlər də əlavə olunur. Diaqnozu necə qoya bilərik? İndiki dövrün modern diaqnostika üsullarından olan MRT ilə bel yırtığının diaqnostikası asanlıqla qoyulur və dərəcəsi təyin edilir. Ancaq bel yırtığı diaqnostikasında qızıl standart kliniki müayinə və həkimin müşahidə etmək təcrübəsidir! Hər gün minlərlə xəstə bel yırtığı xəbərçisi ola biləcək bel və ya ayaq ağrıları şikayətləriylə həkimlərə müraciət etməkdədir. Dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da bu cür şikayətlər yayılmış bir şəkildə insanların ailə və ictimai həyatlarını təsir edərkən, xəstəni bəzən həftələrcə yatağa bağlaya bilir. Fəqərələr arasındakı disklərin çölə doğru daşması və bu bölgədə olan sinirlərin və onurğa beyninin sıxışması ilə nüks edən bel yırtığı müalicələrində, doğru xəstələrə, doğru diaqnoz və düzgün müalicə tətbiq olunduğunda müvəffəqiyyətli nəticələr əldə edilə bilməkdədir. Lakin bel yırtığı zamanı xalq arasında sıx qarşılaşılan qulaqdan qulağa dolma məlumatlarla yanlış yönləndirmələr ola bilər. Həkimlə məsləhətləşmədən əldə edilən yanlış məlumat bədənə daimi ziyan gətirə bilər. Aşağıda bel yırtığı haqqında yanlış bilinənlər haqda məlumat verməyə çalışmışacam. 1. Fəqərəarasi disk yırtıgı LAZER lə əməliyyat olunurmu? Xeyr. Fəqərə arası dısk yırtığının cərrahiyyəsində muasir metodlardan esas mikrodiskektomiya və endoskopik diskekomiyadir. LAZERlə DİSK YIRTIĞININ CƏRRAHİYYƏSİ APARILMIR və nə Azərbaycanda nə də ki digər ölkələrdə icra olunmur. Bəzi "doktor"lar dəriyə qoyulan kosmetik tikişi xəstəyə lazer kimi təqdim edirlər. 2. Disk yırtığı əməliyyatı 15 dəqiqəlik əməliyyatdırmı? Xeyr. Bu deyim adətən xəstələrimizin bel yırtığının cərrahiyyəsidə istifadə edirlər. Qeyd edim ki, disk yırtığının cərrahiyyəsində 10-15 dəqiqə əməliyyatın tez və ya gec qurtarması əhəmiyyətli deyil. Önəmli olan disk kütləsinin tam təmizlənməsi və sinir kökcüyün tam sərbəstləşdirilməsidir. Ortalama bel nahiyyəsidə olan disk yırtığının cərrahiyyəsidəki vaxt 35 dəqiqədən 1 saat 10 dəqiqə arası olur. Bu vaxt çox ola bilir. ANCAQ DİSK YIRTIGININ XARİC EDİLMƏSİ 15 DƏQİQƏ OLMASI MÜMKÜN DEYİL. 3. Cərrahiyyə bel yırtığı və ya onurğa kirəcləşməsində son çarədir. Xeyr. Bilinənin əksinə, bəzi hallarda cərrahiyyə ilk seçim ola bilər. Xüsusilə uzun müddət davam edən şiddətli ağrılardan, ayaqlarda qüvvət itkisindən və sidik qaçırmaqdan şikayət edilirsə əməliyyata üstünlük verilir. 4. Bel yırtığı və kirəclənmə əməliyyatı çox riskli əməliyyatdır. Xeyr. İndiki dövrdə tətbiq olunan üsullarla risk faizi çox aşağa endirilib. Mikrodiskektomiya və mikrocərrahiyyə üsulları, yəni mikroskop istifadə edərək edilən əməliyyatlarda müvəffəqiyyət şansı 95% civarındadır. 5. Əməliyyatdan sonra xəstəliyin yenidən təkrarlanma faizi yüksəkdir. Xeyr. Əməliyyatdan sonra istirahət müddətinə əməl etdikdə, kilosu normal olduqda, vaxtaşırı məşqlər etdikdə, düzgün oturub qalxma üsullarına əməl etdiyi təqdirdə xəstələrdə xəstəliyin yenidən təkrarlanma faizi 5%-dən də az olur. Bel yırtığı onurğanın degenerativ bir xəstəliyidir. Bu səbəblə hansı üsulla müalicə olunursa olunsun risk faktorlarını azaldıb həyatını ona görə rejimə salmalıdır. 6. Bel yırtığından sonra xəstə iş həyatına davam edə bilər. Xeyr. Bel yırtığl əməliyyatından sonra xəstə müalicə müddətində əməl etməsi lazım olan həyat tərzini mənimsədiyi təqdirdə, təqribən 3-4 həftə içində işinin başına qayıda bilər və istədiyi qədər bu aktivliyi davam etdirə bilər. 7. Bel yırtığı əməliyyatı cinsi funksiyaya mənfi təsir göstərir. Xeyr. Bu əməliyyatların qəti sürətdə cinsi funksiyalara təsiri yoxdur. Ancaq gecikmiş və ayaqlarda iflic inkişaf etmiş xəstələrdə əməliyyatdan əvvəl ola bilən şikayətlər əməliyyatdan sonra tam düzəlməyə bilər. 8. Fiziki müalicə və məşqlər bel yırtığını tamamilə yox edə bilər. Xeyr. Fiziki müalicə və digər üsullar orijinal halını itirmiş toxumanı əvvəlki vəziyyətinə salmır. Bu tip müalicələrdə məqsəd əzələ və oynaqları qüvvətləndirib vücüd ağırlığını dağıtmaqdır. 9. Bel yırtığını masaj və bel çəkmə ilə yaxşılaşdırmaq mümkündür. Xeyr. Bu üsullar fiziki müalicə içində tərbiq olunan üsullardır. Ancaq bu xəstəyə görə fərqli tətbiq edilməsi və həkim nəzarəti altında edilməsi lazımdır. Kənarda sənədsiz insanlar tərəfindən edilən bu tip müalicə yüksək risk daşıyır. Yanlış tətbiq olunan bu tip müalicələr əlilliklədə nəticələnə bilər. 10. Onurğa problemi insanın kilolu və ya arıq olması ilə əlaqəlidir. Xeyr. Onurğa problemlərində kilo vacib rol oynayır. Ancaq əzələ gücü az və arıq olan insanlarda da onurğa problemi ortaya çıxa bilir. Boyun, kürək və bel əzələlərinin zəifliyi zamanı onurğanın sagittal balansı pozuldugundan vaxt keçdikcə onurğada yükün qeyri-bərabər paylanması nəticəsində fəqərəarası disklərdə degenerativ dəyişiklər əmələ gəlir ki, bu da boyun və bel ağrıların başlıca səbəblərindəndir. Dr.Behruz Eyvazov Neyrocərrah www.behruzeyvazov.com Tel: +994 50 466 36 46

Опубликовано: 25.09.2019

Бахруз Эйвазов

Bel ağrıların ən yayılmış səbəbləri

Автор: Dr.Bəhruz Eyvazov

Beliniz ağrıyırsa “mənə diqqət et, problemim var!” demək istəyir. Ancaq hər bel ağrısı bel yırtığı deyil.Cəmiyyətdə ən çox stress tipli bel ağrısı ilə qarşılaşırıq. Beyin stress zamanı bel və ya boyun əzələlərinə çoxlu siqnallar göndərir. Bu zaman əzələlər gərilir. Bu bölgələrdə sərtlik və ələ gələn yumrular meydana gəlir. Xəstə nevroloji olaraq rahat deyilsə, fiziki müalicə və ya əzələ yumşadıcı və ya isti müalicələr, məlhəmlərin istifadəsi effekt vermir. Yüngül antidepresant çox faydalıdır. Bundan əlavə əzələ yumşadıcılar və analgetik-antiinflamatuar preparatlar verilir. İkinci səbəb isə onurğaya düşən mexaniki yükün artmasıdır. Oturuş pozğunluğu, ağır qaldırma, gücə salmalar, kilo almalar, uzun müddət ayaqda qalma, uzun müddət ərzində oturmada bel ağrısı uzun müddətlidir. Soyuqdəymə, tənəffüs yolu infeksiyaları qısamüddətli ağrıya səbəb ola bilər. Çox az nisbətdə onurğa və ya onurğa beynində şiş, infeksiya (Brucella kimi onurğa infeksiyası və ya bədəndəki başqa bir orqan infeksiyası), skolioz (onurğa əyriliyi), onurğa oynaq xəstəliyi (sakroiletis və s), revmatizm və nadir hallarda onurğa beyini pərdəsinin içinə olan qanama (subaraxnoidal qanama) da ağrı yaradır və diaqnoz qoymaq çətinləşir. Qalan səbəblər isə onurğa dinamikasını pozan səbəblərdir. Yəni bel yırtığının başlanğıc mərhələdə bel ağrısı görülür və çox şiddətli olduğundan xəstə lazım olmadığı halda əməliyyatla ağrıdan xilas olmaq istəyir. Vaxt keçdikcə bel ağrısı azalır, amma bu dəfə ağrı qalça və ayaqlara enir. Bu qrupda ayağında qismən iflic olanlara əməliyyat məsləhətdir. Ancaq ayaq ağrısı bel ağrısından yüngül olduğundan xəstələr təəssüf ki, əməliyyata bu dövrdə laqeydlik edərlər. Bel ağrısı dar kanal, bel kirəcləşməsi, bel sürüşməsi zamanı müşahidə olunur. Ancaq bel ağrısı zamanı ayaq ağrısı və ya uyuşma, yerimə çətinliyi, ayaqlarda qüvvətsizlik əlamətləri müşahidə olunmursa əməliyyat ilk etapda düşünülməməlidir. Çünki tək başına əməliyyat bel ağrısını aradan qaldırmaz. Yaxşı bir əməliyyat olsa belə, xəstənin bel ağrısı tamamilə keçməsə, xəstə üçün əməliyyatın qiyməti qalmayacaqdır. Bel ağrısı üçün xəstə əməliyyat edilməsini istəsə belə həkim qəbul etməməlidir. Ya da beldə implant əməliyyatlarında (bel sürüşməsi və dar kanalda) bel ağrısının tamamilə keçəcəyi sözü xəstəyə verilməməli, əməliyyatı etmək istəməkdə əsl səbəbin “olanı” qorumaq, irəli ifliclərin qarşısını almaq və yeriyişi yaxşılaşdırmaq olduğu izah edilməlidir. Bəzi xəstələrdə nə qədər araşdırılsa da, bel ağrısının səbəbi tapılmır. Belə hallarda daban düşməsini araşdırmaq lazımdır. Beldə ağrı yaradan dabandakı ortopedik pozğunluqdur. Onurğadan əməliyyatından sonra ilk aylarda rahat olmuş, sonra isə beli ağrıyan xəstələr kilosuna diqqət etməlidirlər. Əməliyyat keçirmiş və yaxşılaşmaya çalışan bel bir kilo belə əlavə çəki qəbul etmir. Ağrı daha şiddətli şəkildə qayıdar. Buna görə də kilolu xəstələri əməliyyata sevinərək almırıq. Çünki əməliyyat əsnasında cərraha çətinlik yaratmalarından çox, əməliyyat sonrası onurğanın kiloya üsyan etməsi iki tərəfə də çətinlik yaradır. Dr.Behruz Eyvazov Neyrocərrah www.behruzeyvazov.com Tel: +994 50 466 36 46

Опубликовано: 25.09.2019

Бахруз Эйвазов

134

Baş beyin şişinin ilkin əlamətləri

Автор: Dr.Bəhruz Eyvazov

Hər bir beyin şişi xərçəng deyil! Beyin şişləri xoş xassəli və ya bəd xassəli ola bilər. Xoş xassəli beyin şişlərində xərçəng hüceyrələri yoxdur. Beyin şişlərinin müalicəsi (mümkün olduğu hallarda) cərrahiyyədir və xoş xassəli beyin şişləri tam çıxarıldıqdan sonra nadir hallarda təkrarlanır. Çox nadir hallarda xoş xassəli beyin şişləri zamanla bəd xassəli şişlərə çevrilə bilər. Bəd xassəli beyin şişlərində xərçəng hüceyrələri var. Malign beyin şişləri (bədxassəli) adətən daha təhlükəli olur və çox vaxt ciddi bir həyati təhlükədir. Bəd xassəli şişlər sürətlə inkişaf edir və ətraflarında sağlam toxumalara yayılırlar. Əgər bəd xassəli beyin şişləri çıxarıla bilən nahiyyələrdə olursa cərrahiyyə əməliyyatı icra olunur və əməliyyatdan sonra şüa və chemoterapiya aparılır. Bütün bu tədbirlərə baxmayaraq bedxasseli beyin şişləri yenidən inkişaf edirlər. Bədxassəli beyin şişlərində aparılan beyin əməliyyatlarının məqsədi pasientin keyfiyyətli həyatının uzaldılmasıdır.Bu səbəbdən beyin cərrahiyyəsində bədxassəli beyin şişlərində kobud əlilliyə səbəb olan radikallığa gedilmir. Beyin şişlərinin əlamətləri: - Səhər saatlarında baş ağrısı şiddətlənir. Şiddətlənmiş baş ağrısı ürək bulanma və qusma ilə müşayət olunur. Bir neçə saatdan sonra isə baş ağrıların azalması müşahidə olunur. Bu əlamətlər kəllə daxili təzyiqin artması hesabına baş verir və beyin şişlərin ilkin xəbərdaredici əlaməti ola bilir. - Ayaq üsdə durduqda və ya gəzinti zamanı müvazinətin pozulması. Gəzərkən hər hansi bir tərəfə sağa və ya sola bədənin çəkməsi. - Görmədə və danışmada pozğunluq şişin beyinin müvafiq nahiyyələrinə təzyiqi nəticəsində yaşanan problemlər. - Yaddaş problemləri. - Əzələlərdə səyirmə, gərilmə, spazmlar və ya qıcolmalar. - Qol və ayaqlarda uyuşma və qarışqa gəzmə hissi. - Beyin şişi böyüdükcə ətrafdakı toxumalara təzyiq edir və huşun dərinləşməsi ola bilir, daimi yuxululuq, halsızlıq müşahidə olunur. - Əzələlərdə yaşanan titrəmələr adətən qol və ayaqlarda görülür. Beyin şişlərinin diaqnostik üsulları: 1. Fiziki müayinə 2. Nevroloji Müayinə 3. Kompyuter tomoqrafiya (KT) 4. MRT 5. Angiografiya 6. Biopsiya Əgər yuxarıda qeyd etdiyimiz şikayətlər sizi narahat edirsə vaxtında həkim müayinəsindən keçməyiniz vacibdir! Hər vaxtında qoyulan diaqnoz həyat qurtarır! . Dr.Behruz Eyvazov Neyrocərrah www.behruzeyvazov.com Tel: +994 50 466 36 46 .

Опубликовано: 25.09.2019

Бахруз Эйвазов

Piqmentasiya

Xora xəstəliyi

Hansı diş fırçasına ehtiyacınız olduğunu necə...

Bel ağrıların səbəbləri

Beyin qan dövranını yaxşılaşdırmağın 5 yolu

Bel yırtığı ilə bağlı doğrü bilinən yanlışlar

Bel ağrıların ən yayılmış səbəbləri

Baş beyin şişinin ilkin əlamətləri

Мобильное приложение

Связаться с нами

Связаться с нами

Мобильное приложение

Регистрация

Вход на сайт

Регистрация

Вход на сайт

Мобильное приложение

Связаться с нами

Связаться с нами

Мобильное приложение