Astrositoma – ən geniş yayılmış beyin şişi
Astrositoma – beyin mənşəli şiş olub, astrosit adı verilən beyin hüceyrələrindən əmələ gəlir. Astrositomalar dərəcəsindən asılı olaraq xoş xassəli və bəd xassəli ola bilirlər. Hər yaşda görünə bilsələr də, daha çox orta yaşlı kişilərdə rast gəlinir.
Astrositomalar 4 dərəcəyə bölünür:
– I dərəcəli astrositomalar: Xoş xassəli olub, daha çox uşaqlarda rast gəlinir. Məsələn: Pilositik astrositoma
– II dərəcəli astrositomalar: hər yaşda görülə bilən nisbətən xoş xassəlidir. Məsələn: Diffuz astrositoma
– III dərəcəli astrositomalar: Orta dərəcəli astrositoma olub adətən, yaşlılarda görülür. Məsələn: Anaplastik astrositoma.
– IV dərəcəli astrositomalar: Bəd xassəli astrositomadır. Ən çox orta yaşlı kişilərdə görülür. Məsələn: Multiform qlioblastoma.
Şikayətlər astrositomanın yerindən və ölçüsündən asılı olaraq çox fərqlidir.
Buna baxmayaraq, astrositoması olan xəstələr bizə daha çox aşağıdakı şikayətlərlə müraciət edirlər:
– Davamlı baş ağrısı;
– Bulantı və qusma;
– İştahasızlıq;
– Qıcolma tutmaları;
– Görmə pozuntusu;
– Əldə və ya ayaqda qüvvətsizlik və s.
Xəstələrdə adətən sadalanan bu şikayətlərin bir neçəsi eyni anda olur.
Astrositomaların diaqnostikasında digər beyin şişlərində olduğu kimi kompüter tomoqrafiya (KT), maqnit rezonans tomoqrafiya (MRT) üsullarından istifadə olunur. Bundan başqa, təkrarlayan şişlərin araşdırılmasında pozitron-emisyon tomoqrafiyadan da (PET) istifadə olunur.
Astrositomaların müalicəsi onların yerləşdiyi yerdən və dərəcəsindən asılı olaraq dəyişməkdədir. Buna baxmayaraq, həm xoş xassəli, həm də bəd xassəli astrositomaların müalicəsində ilk yeri cərrahi əməliyyat tutur. Cərrahi əməliyyatda məqsəd mümkün qədər çox şiş toxuması çıxarmaqdır. Bununla da həm şişin beynə təzyiqi aradan qaldırılmış, həm də şişin təkrarlanma ehtimalı azaldılmış olur. Cərrahi əməliyyatla çıxarılan şişlərin dərəcəsindən və növündən asılı olaraq, xəstələrə şüa terapiyası və ya kimyəvi terapiya tətbiq edilə bilər.
© Materiallardan istifadə edərkən hiperlinklə istinad olunmalıdır.
https://hekimtap.az