Fibroadenoma

FİBROADENOMA NƏDİR?

Fibroadenoma süd vəzilərin xoşxassəli törəməsidir. Bu törəmə birləşdirici(üstünlük təşkil edən) və vəzli toxumalardan ibarətdir.Sağlam toxumaların proliferasiyası zamanı formalaşır. 15-35 yaşında olan qadınlarda daha tez-tez rast gəlinir(pik 20-24 yaş). Hormonlara həssas olan törəmədir və qadının həyatında olan hormonal dəyişikliklərə bağlı olan periodlar (cinsi yetişkənlik, hamiləlik, laktasiya, menopauza) fibroadenomaya təsir edib, onun proqress və reqressinə səbəb ola bilər. Fibroadenoma 10% qadınlarda rast gəlinir.

FİBROADENOMANIN ƏMƏLƏ GƏLMƏ SƏBƏBLƏRİ:

Tam olaraq bilinmir, amma genetik faktorlar, hormonal pozğunluq, bəzi hormonların qəbulu və s. təsir edə bilər.

FİBROADENOMANİN  SİMPTOMLARI:

-süd vəzidə törəmənin əllənməsi
Törəmə:
-aydın əllənən;
-dəri ilə əlaqəsi olmayan;
-hərəkətli;
-bərk-elastik konsistensiyalı;
-müxtəlif ölçülü;
-ağrısız olur.

FİBROADENOMANIN NÖVLƏRİ: 

1)yetişməmiş (yumşaq, tam formalaşmamış, tez böyüyən). Fibroadenomanın bu növü əsasən yeniyetmələrə xarakterikdir.
2)yetişmiş (bərk-elastik konsistensiyalı, aydın kapsulası olan, asta böyüyən və ya böyüməyən). Əsasən 20-40 yaşında qadınlara xarakterikdir.

Fibroadenomaların  histoloji  klassifikasiyası:

1)intrakanalikulyar
2)perikanalikulyar
3)qarışıq(intra və perikanalikulyar)
4)yarpaqvari(filloid).Yarpaqvari fibroadenomanın 10-15% bədləşmə təhlükəsi var.
 
Fibroadenomalar  tək və çoxsaylı,birtərəfli (ipsilateral) və ikitərəfli (bilateral) olur.

FİBROADENOMANIN DİAQNOSTİKASI:

-mammoloqun baxışı;
-ultrasəs müayinəsi;
-mammoqrafiya (40 yaşından yuxarı olan qadınlara);
-maqnit-rezonans tomoqrafiya (MRT);
-biopsiya (incə iynə aspirasion və ya tru-cut)+patomorfoloji müayinə.

FİBROADENOMANIN MÜALİCƏSİ:

1)nəzarət (kontrol müayinələr)
2)cərrahi əməliyyat

Cərrahi əməliyyata göstərişlər:

-filloid quruluşlu törəmələr (ölçüsündən asılı olmayaraq)
-böyük ölçülü törəmələr ( >2 - 2,5sm) 
-törəmənin sürətlə böyüməsi
-ağrılı olması
-xəstənin təkid etməsi.

FİBROADENOMANIN PROFİLAKTİKASI:

Fibroadenomanın birincili profilaktikası yoxdur, ikincili profilaktikası-qadının vaxtlı vaxtında müayinə olunmasıdır. (öz-özünü müayinə, mammoloqun baxışı, usm və s.)