Təbii doğuş, yoxsa keysəriyyə

17 August 2018 11924

Keysəriyyə əməliyyatı dünya ginekologiyasında geniş yayılmış üsuldur. Bu metod ölkəmizdə də kifayət qədər populyardır. Lakin bəzən sağlam qadınların sözügedən doğuş metodunu seçməsi hallarına da az rast gəlinmir. Beləliklə, Keysəriyyə, yoxsa təbii doğuş? Bu haqda “Aysmed” klinikasının təcrübəli mama-ginekoloqu Tatyana Çerenkova danışıb:

– Doktor, son vaxtlar ölkəmizdə qadın sağlamlığına dair vəziyyət nə yerdədir?

– Qadınlarımızın reproduktiv sağlamlığı məni qane etmir, niyə? Əvvəla sonsuzluq artdığı üçün. Bu gün cütlüklərin 16-17% sonsuzdur. Sonsuzluğun yaradan səbəblər içində ilk yerləri abortlar və ginekoloji müdaxilələr tutur. Xüsusən də, keysəriyyə metodu, ginekoloji əməliyyat və “qaşımalar”.

– Keysəriyyə əməliyyatını qeyd etdiniz. Necə oldu ki, bu üsul belə populyarlıq qazandı? Axı yaxın keçmişə qədər bu əməliyyatların sayı çox məhdud idi və yalnız mütləq göstəriş olan halda həyata keçirilirdi.

– Bu üsulun təbliğatı hələ 70-ci illərdə başlanmışdı və deyilirdi ki, SSRİ xarici dövlətlərdən bu sahədə çox geri qalır. “Axı bu metod sovetlər ölkəsində niyə də populyarlaşmasın?” deyib, ovaxtkı səhiyyə çinovnikləri keysəriyyənin geniş yayılmasına icazə verdilər, özü də heç bir tibbi göstəriş olmadan. Necə deyərlər, qadın doğuş aktının ağrısız keçməsini istəyirsə, buyursun keysəriyyə əməliyyatına. İndi vəziyyət o yerə çatıb ki, az qala hər dörd doğuşdan biri bu metodla həyata keçirilir.

– Səbəb nədir?

– Bəzi təcrübəsiz həkimlər özlərini ağır doğuşlardan sığortalamaq üçün keysəriyyə əməliyyatına üstünlük verirlər. Burada söhbət həm də kommersiya faktorundan gedir.

– Deyirlər, doğuşun uğurlu keçməsi çox vaxt qadının özündən asılıdır. Məsələn, əgər o, dünyaya təbii yolla uşaq gətirməyə köklənibsə, əksgöstəriş olsa belə, doğuş uğurla keçəcək. Bu, həqiqətən belədirmi?

– Bəzi misallar gətirəcəyəm. Ağır epilepsiyası olan qadına doğuş qəti əksgöstərişdir, lakin bir qadın həkimlərin sözü ilə razılaşmamış və dünyaya sağlam uşaq gətirmişdi. Elə olub ki, tək böyrəkli qadın təbii yolla uşaq dünyaya gətirib. Səhv etmirəmsə, Rusiya şəhərlərinin birində 43 yaşlı, insult keçirmiş, hipertoniyası olan, qanda antitellər yaranmış “mənfi rezus”lu qadın sağlam qız övladının anası olub. Lakin bu, o demək deyil ki, patologiyası olan hər qadın təbii yolla doğuş edə bilər. Tövsiyə edirəm ki, ağır fəsadların qarşısını almaq üçün xanımlarımız həkim məsləhəti ilə razılaşsınlar.

– Bəs keysəriyyə əməliyyatı qadının sağlamlığına necə təsir göstərir?

– Keysəriyyə əməliyyatından sonra müxtəlif ağırlaşmalara rast gəlinir. Bəzən qadınlar tikişlərin sökülməsindən ehtiyatlanıb ikinci doğuşdan çəkinirlər. Ağırlaşmalardan danışarkən bitişmə proseslərinin pozulmasını və bunun nəticəsi olaraq sidik kisəsi disfunksiyasını, sonsuzluq və ya uşaqlıqdankənar hamiləliyi misal gətirmək olar. Yeri gəlmişkən, endometriozu da qeyd etmək istərdim, belə ki, bu patologiyadan əziyyət çəkən qadınların sayı artıb.

– Keysəriyyə əməliyyatına üstünlük verən xanımlara tövsiyəniz?

– Əlbəttə uşaqlar təbii yolla doğulsalar yaxşı olar. Bu təbiətin qanunu olub, həm qadın orqanizmi, həm də uşaq üçün faydalıdır. Lakin bəzi patologiyalar zamanı çıxış yolu yalnız keysəriyyə əməliyyatıdır. İstənilən halda, doğuşun hansı metodla həyata keçirilməsi barədə son qərarı həkim verməlidir.